Tubacexen zuzendaritzak Amurrioko eta Laudioko lantegietarako Lan Erregulazio Txostenean aurreikusten dituen 150 kaleratzeak 134era jaistea eskaini die sindikatuei.

Eusko Legebiltzarreko Mahaiak tramitera onartu du EAEn “baldintzarik gabeko oinarrizko errenta” sortzea helburu duen Herri Ekimen Legegilea (HEL)

2020ko errenta aitorpena aurkezteko kanpaina hilabete aurreratu dute aurten Bizkaian. Hain zuzen ere, apirilaren 6tik ekainaren 30era, egingo dute aurten kanpaina.

Proiektuaren ezaugarriengatik eta tamainarengatik, taldearentzat mugarria izango den eskari bat lortu berri du Sarrallek, «aurrera jauzi handia». Azpeitiko taldeak azken belaunaldiko altzairuak ekoizteko siderurgia lantegi bat instalatuko du Mobilen (Alabama, AEB), osorik eta erabat berria. Arcelor Mittalentzat eta Nippon Steel Corporationentzat egingo du lan. Lantegia 2023. urteko lehen erdirako eraikiko da, eta kalitate handiko 1,5 milioi tona altzairu xafla ekoitziko ditu, gehienbat automobilgintzarako.

Sarrallek azaldu du munduko altzairutegi aurreratuenetako bat izango dela, «bai produktibitatean bai ingurumen inpaktuan». Asmoa da puntako teknologiak erabiltzea, «lantegi adimentsuagoa, automatizatuagoa, ekologikoagoa, efizienteagoa eta seguruagoa» egiteko.

Sarralleren beraren Blue Efficient Arc arku elektrikozko labe baten inguruan eraikiko dute lantegia, eta euskal taldeak hornituko du beharrezko beste osagarri ugariz ere: besteak beste, koilara-labe bikoitza; materialak manipulatzeko planta bat, operaziorako estazioak elikatzeko eta, besteak beste, aurrez erreduzitutako materialak labean sartzeko; Sarralleren beraren keak ateratzeko puntako sistema bat, eta sare elektrikoaren baldintzarik zorrotzenak betetzeko sistema bat.

Sarraillek kalkulatu du eraikuntza prozesuak 500 langile enplegatuko dituela. Behin irekita, 200 langile inguru izango ditu, eta beste ehunen bat beharko dira zeharkako lanetarako.

1965ean sortutako enpresa

Alabamakoa ez da izango industria ingeniaritzako enpresa gipuzkoarrak Arcelor Mittalentzat egiten duen lehen lana, harentzat 50 proiektu baino gehiago egin baititu azken 55 urteetan.

Sarrallek, siderometalurgian ez ezik, ingurumenaren eta energiaren sektoreetan ere jarduten du. 1965ean sortu zuten, eta Azpeitiko Landeta auzoan du egoitza eta lantegi nagusia. Beste lantegi bat du Zumaian (Gipuzkoa), bi Espainian (Madrilen eta Venta de Bañosen), beste bat Indian eta beste bat Mexikon. Gaur egun, 500 langiletik gora ditu. Aurreko astean aurkeztutako Hidrogenoaren Euskal Korridorean parte hartuko duten 76 enpresa eta erakundeetako bat da.

Gipuzkoako eraikinetako garbitzaileek greba egingo dute hilaren 15etik 18ra, biak barne. ELA, LAB eta UGT sindikatuek egindako deialdia da, eta haien helburua da «soldata arrakala amaitzea» eta negoziazioari «merezi bezain serio» ekitea. Izan ere, eraikinetako garbitzaileek kale garbitzaileek baino 5.400 euro gutxiago irabazten dituzte urtean.

Zifra orokorra ehunekotara eramanda, %28ren aldea dago kale garbitzaileen eta eraikin eta lokalen garbitzaileen artean: kale garbitzaileek 23.183 euro jasotzen dituzte urtean; eraikin eta lokaletako garbitzaileek, berriz, 17.784. Egun 6.500 pertsona aritzen dira Gipuzkoan eraikinak eta lokalak garbitzen; eta 1.500ek baino gehiagok enpresa ituna dute. Horietatik %80 emakumeak dira, eta askok kontratu partzialak dituzte. Kale garbiketan, berriz, gehienak gizonak dira.

Grebaren berri emateko agerraldian, langileek gogora ekarri dute pandemian garbitzaileak lehen lerroan jardun direla, eta, hala ere, haien lanak ez duela jaso aitortzarik. «Pandemian ez da garbiketa jarduera gelditu, indartu baizik. Zergatik? Agintariek funtsezkotzat jo gaituztelako, funtsezkotzat, gizarteak eta ekonomiak beren jarduera modu seguruan jarraitu ahal izateko», salatu dute.

Martxokoa aurtengo bigarren greba deialdia da, eta urtarrilean eginikoaren ondoren hasitako negoziazioen berri eman dute. Azaldu dute 2019an eta 2020an, ez zutela izan soldata igoerarik, eta urtarrileko protestaren ondoren enplegatzaileen eskaintza %0,5 igo dela 2021 eta 2022rako. Horrenbestez, igoera proposamena %1ekoa da 2021erako, eta %1,5ekoa 2022rako. «Ez da nahikoa bizitzaren kostuaren igoerari aurre egiteko», salatu dute. Sindikatuek, halaber, behin-behinekotasunaren aurkako neurriak eskatu dituzte, eta etor daitezkeen murrizketen aurkakoak.

ELA, LAB, CCOO, SATSE, Steilas eta ESK sindikatuek grebara deitu dituzte Araba, Bizkai, eta Gipuzkoako langile publiko guztiak apirilaren 22rako. Administrazioan diharduten langile publikoen behin-behinekotasun tasa salatu nahi dute protesta horren bidez. Deitzaileen ustez, egoera «gero eta kezkagarriagoa» da, eta behin-behinekotasuna, «onartezina». ELA sindikatuak urtarrilean jakinarazi zuenez, eta bere kalkuluen arabera, hiru lurraldeetako langile publikoen %40k ez dute kontratu finkorik, eta 50.000 baino gehiago dira guztira.

Greba deialdi baten zurrumurruak asteak zeramatzan bueltaka, eta sindikatuek atzo baieztatu zuten. Grebaren bitartez, negoziazio kolektiboa indartu dadin nahi dute, eta erakunde guztiei egiten diete deia, «Jaurlaritzatik hasi eta azken udaleraino». Kontratazioan behin-behinekotasuna gehiegikeriaz erabiltzen dela sinetsita daude, eta horren atzean zerbitzu publiko ugari pribatizatzeko asmoa dagoela. «Bide horretan, ezin konta ahala zerbitzu publiko pribatizatu dira azken urteotan, eta horietako asko ezinbestekoak dira bizitzari eusteko», kritikatu dute deitzaileek.

Sindikatuek erakundeei eskatu diete egun mahai gainean dituzten egitasmo legegileak alboratzeko, «ez direlako nahikoa» eta ez dutelako ziurtatzen behin-behinekotasunaren amaiera. Era berean, martxan dauden enplegu publikoko lehiaketetan «ezohiko neurriak» txertatzea exijitu dute kolektibo bakoitzaren beharrak detektatzeko, eta, haren bitartez, lantoki bakoitzean dauden behar errealak «identifikatzea». Alegia, lantoki bakoitzean behar den langile kopuru erreala zehaztea. Azkenik, pribatizazioak eta esternalizazioak bukatzea eskatu dute, eta lantaldeak gaztetzeko planak abian jartzea.

Horiek hala, grebara deitu dute apirilaren 22rako, baina mobilizazioak martxoaren 17an hasiko dira. Egun horretan, Jaurlaritzaren Lakuako egoitzaren aurrean elkartuko dira, Gasteizen; Bizkaiko Foru Aldundian, Bilbon; eta Donostiako udaletxean. Horiez gain, mobilizazio gehiago antolatzeko asmoa dute. Deitzaileek ez dute aipatu protestaldia Nafarroara zabaltzeko aukera.

UGTk ez du bat egin

Deitzaileei erreparatuta, deigarria da ELA eta LAB eskutik doazela, bi sindikatu subiranisten arteko harreman instituzionala bere onenean ez egon arren. Era berean, UGTk ez du greba babestuko, deialdi «antzua» dela deritzolako. Deitzaileekin bat egiten du diagnosian, baina ez du uste greba denik haiek konpontzeko bidea. «Guk negoziazio mahaien alde egiten dugu erakunde publikoetako lanpostuak finkatzeko».

Sarralle enpresa talde gipuzkoarrak punta-puntako altzairua ekoizteko lantegi berri bat hornituko du Arcelor Mittal eta Nippon Steel Corporationentzat AEBn.

Greba Santurtziko San Juan de Dios Ospitalean astearte eta asteazkenean. Osasun langileen greba Santurtzin, 2021eko otsailaren 2 eta 3an, hitzarmen duina eskatzeko.

Barça Gate: Mossoek Josep Maria Bartomeu Bartzelona futbol taldeko presidente ohia atxilotu dute 2021eko martxoaren 1ean eta Camp Nouko bulegoak miatu dituzte.

Eta, bat-batean, lehertu egin da ELAren eta LABen arteko harremana. «Ez dago garairik onenean», aitortu zion BERRIAri joan den astean Garbiñe Aranburu LABeko idazkari nagusiak, baina zarata ozenarekin azaleratu da desadostasun hori amaitzen ari den astean, eta hamaikagarren aldiz zapuztu du sindikalismo abertzalearen batasunean oraindik sinisten zutenen ametsa. Ametsa baita uste izatea jatorri hain desberdineko bi erakunde horiek beti harmonian ibil daitezkeela, eta are gehiago, bat egin dezaketela.

Elkarri egindako akusazioetan ez dago berritasun handirik. LABek ireki zuen jokoa, minduta, bere burua baztertutzat ikusi zuelako ELAk Galiziako CIG eta Kataluniako CSC sindikatuekin egindako aurkezpen batetik. Aranbururen sindikatuak ELAri leporatu zion alde batera utzi izana liskarra patronalarekiko harremanetan, eta autodeterminazio prozesuaren aldeko konpromisoak beti baztertzen ibiltzea, «une egokia» ez dela argudiatuta. Gainera, bere eredua eta erabakiak «inposatzea» aurpegiratu zion; «eta hori egin ezin duenean, aldebakarreko erabakiak hartzen ditu, edo LAB ekimen batetik kanpo uzten du».

ELAk lau egun hartu zituen LABi erantzuteko, bere ahotik sarri entzun izan diren argudioekin: LAB ez dela gai EH Bilduk instituzioetan darabilen estrategia auzitan jartzeko, erraz jotzen duela CCOOren eta UGTren besoetara, eta greba batzuetan aise ematen duela amore —Bizkaiko metalgintzan, eta Gipuzkoako papergintzan eta arte grafikoetan aipatu zituen Mitxel Lakuntzaren sindikatuak—.

Nork du arrazoia? Hein batean, biek. LABek nekez gezurta dezake kosta egiten zaiola konfrontaziora jotzea EH Bildu boterean edo haren aldamenean dagoen lekuetan —orain, Nafarroan—, eta sektoreko hitzarmenen aldeko hautuak CCOO-UGT bikotearengana hurbiltzen duela lan gatazka batzuetan. Baina ELAk lanak izango lituzke zera ukatzeko, bere indar handiak bultzatu egiten duela batzuetan alde bakarrez jokatzera, eta LABek baino interes txikiagoa duela zenbait kontutan.

Elkarrekin aritzera kondenatuta

Ziklikoa da ELAren eta LABen arteko harremana: orain harremana sakontzen, orain desadostasunak azaleratzen, eta orain hautsitako bideak berriro kostata berrosatzen. Horrela daramatzate azken hogei urteak, eta esperientziak erakutsi beharko liguke horrela izan daitezkeela hurrengoetan ere bai. Zergatik? Besteak beste, erakunde gisa bederen, gauza ez doakielako batere gaizki. LAB izan da azken urteetan hauteskunde sindikaletan gehien hazi den taldea, eta jada ez da lau handietako senide txikia. 2002an, ordezkaritzaren %15 zuen, eta ia %18,5era iritsi da orain. Igoera hori, gainera, ez da ELAren bizkar gertatu, azken hori %35,6tik %36,8ra igaro baita. ELA da Hego Euskal Herriko sindikaturik indartsuena, eta arrakasta horren arrazoietako bat bere independentzia dela sinistuta dago ELAren oraingo zuzendaritza, aurrekoak bezala.

Egia da, aldi berean, ELA eta LAB banatuta egoteak txikitu egiten duela haien eragin sozial eta politikoa —jada bere mugak erakutsi dituena, dena esan beharra badago—. Horregatik, elkarrekin aritzera kondenatuta daude, gorabeheraz betetako harreman horretan katramilatuta. Biak dira sindikatu abertzaleak; biek defendatzen dute konfrontazioaren estrategia bat erakunde publikoen eta patronalaren aurrean; biek izan nahi dute sindikatu bat baino gehiago, lan munduan ez ezik, gizarte osoan eragin eta gizartea aldatu nahi duten erakundeak; eta gizartean eragin nahi dutenez, biek paper politiko bat ematen diete beren buruei.

Horren ondorioz, oso litekeena da orain arte bezala jarraitzea, in secula seculorum: orain hurbilago, orain urrunago; batera borroka askotan, baina elkarri zangotraba egiten beste une batzuetan; aterki berdinaren azpian batzuetan —Euskal Herriko Eskubide Sozialen Gutunean, esaterako—, baina bakoitza bere posizioa markatuz besteetan. Horrek dirudi hain elkar eta hain urrun dauden bi erakundeen patua. Gauza batzuk batera egiteko elkartu eta gero norbera bere etxera joaten diren beste lagun horiek bezala. Maitasun istorio bat nahi duenak, beste kanal bat begiratu beharko du.